SLAAPFASEN
Slapen doen we namelijk in 5 verschillende fasen. In de eerste fase worden we nog vrij gemakkelijk wakker. Zelf hebben we niet eens het gevoel geslapen te hebben, we bevinden ons in de sluimerfase. Gedurende de volgende fasen raken we steeds dieper en dieper in slaap. Onze hartslag daalt en we ademen steeds rustiger. Tot we in de 3de en 4de slaapfase terechtkomen, die voornamelijk wordt gekenmerkt door de diepe slaap. Onze spieren zijn volledig ontspannen en we worden ook niet meer zomaar van het minste geluid wakker. De 5de fase is de REM-slaap. We slapen minder diep, onze hersenen zijn heel actief en zowel onze hartslag als bloeddruk verhogen. Gedurende de REM-slaap maken we heel snelle oogbewegingen. Vandaar ook de naam van deze fase: Rapid Eye Movements. Het is in deze fase dat we het meest gaan dromen. Onze spieren zijn nog wel steeds ontspannen, anders zouden we onze dromen echt gaan uitvoeren. Deze slaap/waakcyclus doorlopen we ongeveer viermaal per nacht.
DROMEN VERKLAREN
Droomduiders trachten de diepere betekenis van je dromen te achterhalen en deze te vertalen in een duidelijke boodschap. Hierbij is het echter niet voldoende enkel en alleen de droom zelf te bestuderen. Het onderwerp van een droom heeft niet voor iedereen dezelfde betekenis. Zo zou een zwarte kat in België voor ongeluk kunnen zorgen terwijl deze in Engeland juist voor geluk zorgt. Een hond kan staan voor een trouwe vriend. Maar wat als je als kind ooit gebeten bent geweest? Dromen verklaren en interpreteren is dus afhankelijk van de cultuur in dewelke je leeft. Maar ook je persoonlijke verleden.
DIEPSTE VERLANGENS
Dromen verklaren is iets waar Sigmund Freud (1900) veel belang aan hechtte, hij bekeek dromen als een uiting van onze diepste verlangens. Deze verlangens waren voornamelijk van primitieve en seksuele aard. Hij zag onze dromen als wensen die we overdag niet kunnen uiten omwille van de maatschappelijke en ethische waarden en normen. ’s Nachts kunnen we over de meest bizarre dingen dromen maar ’s morgens vergeten we deze liefst zo snel mogelijk. Dit om zo onschuldig mogelijk aan de dag te beginnen. Freud concludeerde dat als we erin slagen om iemands dromen te verklaren, we in staat zijn een blik in iemands ziel te kunnen werpen.
GEZONDHEID
Later trachtten wetenschappers het bestaan van dromen adhv volgende theorie te bewijzen. Het zou ongezond zijn voor onze hersenen om gedurende de hele nacht op non-actief te staan. Daarom activeert het lichaam onze hersenen op regelmatige tijdstippen. Door deze hersenactiviteit worden er beelden gevormd die wij ervaren als dromen. Dromen op zich hebben volgens deze theorie geen enkele verdere betekenis of nut. Vanuit dat standpunt is dromen verklaren geen nuttige bezigheid.
ERVARINGEN VERWERKEN
Over het algemeen nemen wetenschappers vandaag aan dat dromen er voornamelijk zijn om de ervaringen en indrukken van de afgelopen dag te verwerken. Gedurende de nacht wordt alle opgenomen informatie gesorteerd, opgeslagen of gewist. Tijdens de nacht leren we als het ware verder. Hoe meer nieuwe informatie er op ons afkomt, hoe meer we gaan dromen. Vandaar ook dat pasgeboren baby’s bijna alleen een REM-slaap hebben. Zij hebben veel meer nieuwe ervaringen te verwerken als volwassenen.
BRAINSTORMSESSIE TIJDENS HET SLAPEN
Tijdens het dromen vragen we ons verder niets af. Er wordt niet stilgestaan of een bepaalde gebeurtenis eigenlijk wel kan. We dromen er maar op los. Tijdens het dromen ontbreekt logica en controle volledig. Het dromen kan in dit opzicht vergeleken worden met een enorme brainstormsessie waarbij “thinking outside the box” centraal staat. Hierdoor staan we ’s morgens soms met de wildste ideeën op. Of sterker nog, zijn we tijdens een droom tot een oplossing gekomen van een probleem waar we overdag niet uit raakten. Zo beweerde bijvoorbeeld Mendeljev zijn problemen omtrent het periodiek systeem der elementen in een droom opgelost te hebben. “Ik zag in die droom een tabel waarin alle elementen op de gewenste plaats vielen. Toen ik wakker werd, heb ik het op een stuk papier geschreven”, aldus Mendeljev.
DROMEN BELEVEN EN HERINNEREN
Toch gebeurt het soms dat we tijdens het dromen ineens beseffen dat we aan het dromen zijn. In dit geval spreken we over een lucide droom. Met wat oefening kan je zo’n droom zelfs gaan beïnvloeden en sturen. Zo zou je bijvoorbeeld tijdens een normale droom steeds weglopen van het gevaar. Tijdens een lucide droom kan je jezelf omdraaien en het gevaar juist trotseren. Voor vele mensen geeft zo’n droom een boost van zelfvertrouwen en in sommige gevallen zelfs een “klik” om dit ook in het echte leven te gaan toepassen.
Jammer genoeg vergeten we zeer snel. Uit onderzoek van J. Allan Hobson, professor aan de Havard Medical School, blijkt dat we tot 95% van onze dromen ’s morgens bij het ontwaken reeds zijn vergeten. Dit omdat de meerderheid van onze dromen uniek, vaag en soms zelfs totaal onbegrijpelijk is. En zoals geldt bij het studeren, we moeten herhalen om te onthouden. Er zijn echter wel enkele tips waardoor je je dromen langer kan onthouden. De voornaamste is om ’s morgens rustig je tijd te nemen. Sta niet meteen op, blijf nog even liggen in je slaaphouding en probeer je zoveel mogelijk te herinneren. Deze herinneringen schrijf je best op in een notablokje dat naast je bed klaarligt. Zo kan je een droomdagboek bijhouden. Beslist een leuke ervaring.
